Το Χριστουγεννιάτικο τραπέζι στη Γορτυνία

gourounopoulo

Όταν οι Τούρκοι εγκαταστάθηκαν οριστικά στο Μοριά το 1460, άρχισαν να επιβάλλουν τους δικούς τους νόμους. Δουλοπρέπεια, φόρους, χαράτσια και αρπαγές. Οι κοτζαμπάσηδες (= φοροεισπράκτορες ελληνικής καταγωγής) εισέπρατταν τους φόρους αρχή κάθε εποχής. Στη Γορτυνία παρ’ ότι άγονη και κακοτράχαλη είχαν δημιουργηθεί πολλοί οικισμοί και αργότερα χωριά με Έλληνες και Τούρκους. Η συμβίωση μεταξύ τους ήταν αρμονική.

gourounopouloΠαραμονές Χριστουγέννων γίνονταν οι μεγαλύτερες αρπαγές αγαθών στους Χριστιανούς. Δεν άφηναν τίποτα. Από βόδια μέχρι κότες, από σιτηρά όσπρια μέχρι και άχυρα από τα καλύβια. Τούτο γινόταν σκόπιμα να αναγκάζουν τους Χριστιανούς να αλλάζουν πίστη για να έχουν προνόμια. Οι Χριστιανοί με έκπληξη τους έβλεπαν ότι εκείνα που δεν πείραζαν ήταν τα χοιρινά, μη ξέροντας ότι oι μουσουλμάνοι δεν τρώνε το χοιρινό διότι το θεωρούν καταραμένο. Έτσι το μόνο κρέας που μπορούσε να γευτεί η ραγιά (= φτώχεια) ήταν το χοιρινό.

Το σημερινό Τουρκοράφτη στη Γορτυνία πήρε το όνομα του από ένα Τούρκο Τερζή (= ράφτη). Βλέποντας την τόση αδικία από τους ομοεθνείς του και ομόθρησκους του ασπάστηκε τον Χριστιανισμό, βαφτίστηκε και πήρε το όνομα Ρήγας, Ρήγας σημαίνει άρχοντας και προέρχεται από το Βυζάντιο. Μάζεψε τους συγχωριανούς του και τους είπε:

Όλα τα πλάσματα του Θεού είναι ευλογημένα. Ο Θεός δεν έπλασε σκλάβους, ούτε και η φύση. Γι’ αυτό εμείς θα ψήνουμε ένα μικρό γουρουνόπουλο για να γιορτάζουμε την γέννηση του Κυρίου μας Ιησού Χριστού και ένα θα το θρέφουμε και θα το σφάζουμε πριν την μεγάλη σαρακοστή της Αναστάσεως του Κυρίου μας. Θα το αποθηκεύουμε και θα έχουμε κρέας και αρτιμή όλο το χρόνο.

Έτσι καθιερώθηκε το γουρουνόπουλο τα Χριστούγεννα. Ο Τούρκος τους έμαθε να το παστώνουν και να το αποθηκεύσουν σε πήλινα δοχεία. Εκτός το παστό, τους έμαθε να φτιάχνουν την οματιά και την πυχτή χρησιμοποιώντας την τέχνη της Ανατολής. Όπως γνωρίζουμε που χρησιμοποιούνται πολλά μπαχαρικά σε φαγητά ή γλυκά προέρχονται από την Ανατολή.

Αλλωστε η Γορτυνία και ολόκληρη η Αρκαδία είναι κατ’ εξοχήν η χώρα των βελανιδιών, που είναι η τροφή των χοιρινών. Για να τιμήσουν εκεί στο χωριό το νεοφώτιστο Χριστιανό και ευεργέτη τους, του έδωσαν το όνομα του «Τουρκοράφτη». Όποιος λοιπόν, τούτες τις άγιες ημέρες θέλει να γευτεί παστό και πυχτή δεν έχει παρά να επισκεφτεί τα χωριά της Ευλογημένης Γορτυνίας και όλης της υπόλοιπης Αρκαδίας. Η Γαλοπούλα είναι ξενόφερτο έθιμο. Όπως εμείς έχουμε τις Απόκριες το σφάξιμο των χοιρινών, τον Φλεβάρη, έτσι και στην Αγγλία τη γιορτή της Γαλοπούλας, το Νοέμβρη.

Νίκη Κούρταλη Κούλη