10 Απριλίου 1821: Σαν σήμερα απαγχονίζεται ο Εθνομάρτυρας Αγ. Γρηγόριος Ε’ εκ Δημητσάνης

Επίκαιρα σημειώματα, του μακαριστού Αρχ/του π. Ανανία Κουστένη*

Ο Πατριάρχης Γρηγόριος Ε’ εκ Δημητσάνας προσέφερε τόσα  πολλά, στην Εκκλησία και στο Γένος, στα δύσκολα και δίσεκτα χρόνια της τουρκικής δουλείας. Και υπέγραψε ο Θεός  μας την Ελευθερία της πατρίδος, όπως έλεγε ο Κολοκοτρώνης, την υπέγραψε με το σπαθί του Κολοκοτρώνη και με το αίμα του Πατριάρχου Γρηγορίου του Ε’. Και δεν παίρνει πίσω τη ν υπογραφή Του.

Και όντως, και ο Πατριάρχης  μας  Γρηγόριος και ο μεγάλος μας Κολοκοτρώνης είναι εκείνοι, όπως λέει ο Σπύρος Μελάς,, ο ιστορικός , στον Γέρο του Μοριά, που έφτιαξαν την Επανάσταση.   Τους οφείλουμε πολλά και αμέτρητα.  Ηταν η ψυχή της Επαναστάσεως. Ηταν  η αόρατη κεφαλή ο Αγιος Γρηγόριος,  της Φιλικής Εταιρείας. Γι’αυτό και οι Τούρκοι τον κρέμασαν στις 10 Απριλίου του 1821, ανήμερα το Πάσχα, στη  μεσαία πύλη του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως. Και κρέμασαν στον λαιμό του καθώς ήταν απαγχονισμένος, τον φετφά,  την καταδικαστική απόφαση. Το έγγραφο της καταδίκης του. Εκείνοι ήξεραν τι άξιζε και ξέραν  τί προσέφερε  στην Επανάσταση  και στην πατρίδα ο  μεγάλος Γρηγόριος ο Ε’. Γι’αυτό και τον έβγαλαν.

Αλλά το σχοινί του Πατριάρχη και το αίμα του Πατριάρχη, αποτέλεσε έναυσμα  στον αγώνα.   Εμψύχωσε  τους αγωνιστές   και  λέγανε με το στόμα του εθνικού μας ποιητού: «Μη λησμονείτε  το σχοινί, παιδιά, του Πατριάρχη».  Κι έπαιρναν εκδίκηση. Και με την ευχή  και τη χάρη του ελευθέρωσαν το Γένος και Εθνος των Ελλήνων.  Και μάλιστα,  έμεινε κρεμασμένος  τρία ημερόνυχτα στη μεσαία πύλη ο Αγιος   Γρηγόριος. Πήγε ο διάδοχός του Ευγένιος  να εξαγοράσε το λείψανο,  μα οι Τούρκοι δεν το ‘διναν. Καθόντουσαν  και πίναν και καπνίζανε κοντά στον Πατριάρχη και την αγάπη  βρίζανε.  Και την τρίτη ημέρα πήγαν οι Εβραίοι και εξαγόρασαν, αντί  800 γροσίων, το λείψανο του Πατριάρχη μας.  Το ‘δεσανμ’ένα σχοινί, και ο πειέφεραν. Το έσερναν , στην κυριολεξία, στους δρόμους   της Βασιλεύουσας, βρίζοντας, αναθεματίζοντας, κτυπώντας το μαζί με τον τουρκικό όχλο. Κι όταν  κόρεσαν τη μανία τους… Και αφού  εκόρεσαν λοιπόν, την κακία τους όλη του έδεσαν μια βαρειά πέτρα  στον λαιμό και τον έριξαν στον Κεράτειο  κόλπο.

Η  Θεία Πρόνοια, όμως το φανέρωσε. Το έβγαλε στην επιφάνεια, παρότι η πέτρα ήταν βαρειά, κι ένας   Κεφαλλήν   καπετάνιος, ο Νικόλαος  Σκλάβος, το παρέλαβε και μυστικά το μετέφερε στην Οδησσό. Και ενώ ο Σουλτάνο   εκρέμασε   τον Πατριάρχη μας, ο τσάρος της Ρωσίας τον έθαψε με τις μεγαλύτερες τιμές.

Μην ξεχνάμε το σχοινί του Πατριάρχη. Να παίρνουμε την ευχή του και να εμψυχωνόμθεα κι εμείς να κάνουμε τον καλό αγώνα. Και για την ψυχή μας και για την πατρίδα μας και για την Εκκλησία  μας και για τη σωτηρία όλων των ανθρώπων.

*Από την έντυπη έκδοση της εφημερίδος “Γορτυνία”