Μετά τη νικηφόρα δίδυμη μάχη που έδωσε ο Κολοκοτρώνης με Μανιάτες και Καρυτινούς στις 27 Μαρτίου 1821 έξω από την Καρύταινα, συγκεντρώνονται στην περιοχή ισχυρές επαναστατικές δυνάμεις (6.000 άνδρες περίπου) υπό διαφόρους οπλαρχηγούς. Οι Έλληνες πολιορκούν στενά τους Τούρκους στο κάστρο της Καρύταινας, αλλά αρχίζει να φαίνεται το μεγάλο πρόβλημα: Δεν υπάρχει ο Γενικός Αρχηγός της πολιορκίας.
Ο Κολοκοτρώνης, που είχε ήδη αποστείλει το Νικηταρά ως περίπολο αναγνωρίσεως μακράς εμβέλειας με μικρή δύναμη στο Φραγκόβρυσο (2 ώρες έξω από την Τριπολιτσά), αντιλαμβάνεται ότι ο Μουσταφά αγάς, ο Βοεβόδας της Καρύταινας, έχει στείλει μυστικά αγγελιοφόρους στην Τριπολιτσά ζητώντας ενισχύσεις. Μπροστά στον επερχόμενο σοβαρό κίνδυνο εισηγείται στους άλλους καπεταναίους να αποσταλεί ο Αναγνωσταράς με 2.000 άνδρες ως δύναμη καλύψεως στο Σάλεση (4 ώρες από την Τριπολιτσά και 4 ώρες από την Καρύταινα, δηλαδή στη μέση της απόστασης). Του το αρνούνται. Αντιπροτείνει ο Γέρος να πάει ο ίδιος με 500 άνδρες. Του το αρνούνται ξανά.
Την 1η Απριλίου ισχυρή τουρκική δύναμη ιππικού βγαίνει από την Τριπολιτσά για ενίσχυση των πολιορκουμένων στην Καρύταινα και καταλαμβάνει το Σάλεση βάζοντας φωτιές, για να ενθαρρύνουν τους κλεισμένους Τούρκους στο κάστρο της Καρύταινας.
Ο Κολοκοτρώνης πεισμώνει και λέει στους υπόλοιπους καπεταναίους να εγκαταστήσουν προφυλακές μάχης σε τρία καταράχια για να χτυπήσουν τους επερχόμενους Τούρκους, ενώ ο ίδιος ιππεύει προς το μέρος των Τούρκων για να κάνει αναγνώριση με το κιάλι του. Μέχρι να γυρίσει όμως ο Κολοκοτρώνης από την αναγνώριση, οι Έλληνες είχαν αρχίσει να φεύγουν πανικόβλητοι. Το τουρκικό ιππικό διενεργεί αστραπιαία και θυελλώδη επέλαση εναντίον των Ελλήνων που καταρρέουν και σκορπίζουν. Ο Κολοκοτρώνης αντιλαμβάνεται ότι ο Μπεηζαντές (ο Ηλίας Μαυρομιχάλης, ο Ζάντες του Μπέη, πρωτότοκος γιός του Πετρόμπεη, αποκαλούμενος και «νεραϊδογέννητος» λόγω της μοναδικής ομορφιάς του) έχει απομείνει και πολεμά μόνος του και σπεύδει να τον απαγκιστρώσει πριν σκοτωθεί. Ο ίδιος ο Κολοκοτρώνης μόλις που προλαβαίνει να σωθεί…
Ο Κολοκοτρώνης παίρνει το μονοπάτι προς Στεμνίτσα, όπου το βράδυ συναντά και άλλους καπεταναίους. Ο Γέρος κάνει το σταυρό του και τους λέει «Όσοι αγαπάτε την Πατρίδα ελάτε κοντά μου». Στη Στεμνίτσα, συναντούν το Μπεηζαντέ και τον ΠαπαΦλέσσα. Ο Κολοκοτρώνης τους λέει «Να πιάσωμε τη Λαγκάδα, οι Τούρκοι θ’απεράσουν από εκεί, να τους βαρέσωμεν. Και κοντά εις την Λαγκάδα είναι ένα χωριό Χρυσοβίτσι».
Όλοι μαζί κινούν για το Χρυσοβίτσι, όπου ο Κολοκοτρώνης έμελλε να διαβεί την προσωπική του Γεσθημανή…
Κείμενο: Γιώργος Θ. Πραχαλιάς
Φωτογραφία: Το Χρυσοβίτσι, από την έξοδο της Λαγκάδας
