Μπομπότα, το ψωμί των φτωχών
Στο διαδίκτυο κυκλοφόρησε τελευταία ένα πολύ όμορφο βίντεο από το κανάλι Greek Village Life σχετικά με τη μπομπότα, το ψωμί των φτωχών. Η μπομπότα είναι ψωμί από καλαμποκίσιο αλεύρι που έτρωγαν στα χωριά κατά την περίοδο της φτώχειας,την οποία έφτιαχναν οι νοικοκυρές σε περιπτώσεις που δεν είχαν καθάριο αλεύρι να ζυμώσουν ψωμί.
Η κ.Αλεξάνδρα από τη Φραγκίστα Ευρυτανίας, μας δείχνει πως γινόταν το μάζεμα και το ξεσπόριασμα του καλαμποκιού και μας φτιάχνει μια απλή και νόστιμη μπομπότα με φρέσκο αλεύρι καλαμποκιού και μας θυμίζει την παραδοσιακή τέχνη παρασκευής της μπομπότας.
Κάπως έτσι γινόταν και στη Γορτυνία η αραποσιτοκαλλιέργεια με όλες τι επακόλουθες εργασίες, έως που να βγει το αραποσιτάλευρο ή μπομποτάλευρο. Συνήθως το ξεφύλλισμα γινόταν κατά παρέες στο κατώι του κάθε σπιτιού ή σε χαμοκέλα και η εργασία αυτή λεγόταν ξέφυλλο. Ήταν μια πολύ κοπιαστική αγροτική εργασία, που συνήθως γινόταν από γυναίκες!
Όταν έβγαινε το μπομποτάλευρο από το νερόμυλο, η κάθε νοικοκυρά έπαιρνε μια ποσότητα, την έριχνε σε μια σκάφη και με τα χέρια της την ανακάτευε, αφού προηγουμένως είχε ρίξει αλάτι και καυτό νερό, τρίβοντας δυνατά τη ζύμη, για να μην κουλουριάσει (δηλαδή να μην γίνουν σβόλοι, με αλεύρι μέσα). Στη συνέχεια έριχνε ζύμη σε ένα ταψί και το εναπόθετε στο παραγώνι, όπου καιγόντουσαν ξύλα πριν. Σκέπαζε το ταψί με την πουγάνα (=τσίγκινο στρογγυλό κατασκεύασμα), όπου πάνω μετά καιγόντουσαν κότσιαλα αραποσιτών. Το ψήσιμο κρατούσε τουλάχιστον μια ώρα. Η μπομπότα ζεστή τρωγόταν συνήθως με τυρί ή και ελιές. Όταν κρύωνε την έτριβαν σε γάλα. Όση δε περίσσευε την καψάλιζαν στη φωτιά την άλλη ημέρα.
Από το μπομποτάλευρο έφτιαχναν επίσης: 1) Την μπαζίνα, που ήταν ένα νόστιμο φαγητό με τραχανά και 2) Τα συγκάθια (μπομποτάλευρο με το βούτυρο τη κορφή του γάλακτος).
Τέλος με τα φύλλα από τα αραποσίτια έφτιαχναν παλιά στρώματα και μαξιλάρια, για όσους δεν είχαν μαλλιά από γιδοπρόβατα. Ότι δε έμενε από κοσκίνισμα του μπομποτάλευρου, τάιζαν τις κότες και τα γουρούνια.
Δηλαδή τίποτε δεν πήγαινε χαμένο!
ΚΩΝ – ΚΑΛ
Δείτε δε το χαρακτηριστικό βίντεο από το κανάλι Greek Village Life σχετικά με τη μπομπότα.
Βίντεο Ανδρέας Κουτσοθανάσης – Κλαρίνο Γιώργος Τουφεκούλας
