*Editorial μηνός Νοεμβρίου εφημερίδος “Γορτυνία”
Τα ελληνικά χωριά, ιδιαίτερα στην ύπαιθρο, βρίσκονται αντιμέτωπα με μια πρωτοφανή κρίση. Τα χωριά αδειάζουν και τα σχολεία μένουν χωρίς μαθητές. Σχολικές μονάδες
που άλλοτε φιλοξενούσαν δεκάδες παιδιά, σήμερα παλεύουν να διατηρηθούν. Είναι χαρακτηριστικό το πρωτοσέλιδο άρθρο της εφημερίδος μας με τους μαθητές που φοιτούν τη φετινή χρονιά σε Νηπιαγωεία-Δημοτικά-Λύκεια του Δήμου Γορτυνίας, αλλά και στην Καρύταινα.
Τα τελευταία χρόνια το φαινόμενο του κλεισίματος σχολείων έχει λάβει τη μορφή χιονοστιβάδας. Σχολεία όλων των βαθμίδων – νηπιαγωγεία, δημοτικά, γυμνάσια και λύκεια – κλείνουν είτε λόγω «μηδενικών εγγραφών», είτε λόγω «έλλειψης μαθητικού δυναμικού».
Το πρόβλημα είναι έντονο κυρίως στην περιφέρεια, όπως στη Γορτυνία, όπου σχολεία που κάποτε φιλοξενούσαν δεκάδες ή και εκατοντάδες μαθητές, σήμερα έχουν ελάχιστους ή και κανέναν.
Το ερώτημα που προκύπτει είναι απλό:
Τι θα συμβεί σε λίγα χρόνια, αν συνεχιστεί αυτή η κατάσταση;
Αυτή η δραματική μείωση του μαθητικού πληθυσμού οφείλεται σε δύο κύριους παράγοντες. Πρώτον, η υπογεννητικότητα συνεχίζει να αυξάνεται, με λιγότερες οικογένειες να γεννούν παιδιά. Δεύτερον, η αστυφιλία, που ωθεί τους νέους να εγκαταλείπουν τα χωριά τους και να αναζητούν στις πόλεις καλύτερες ευκαιρίες εργασίας και υπηρεσίες (όπως φροντιστήρια και άλλες δραστηριότητες).
Αν δεν ληφθούν μέτρα, οι προβλέψεις είναι δυσοίωνες. Όσο λιγότερα παιδιά γεννιούνται, τόσο περισσότερο ερημώνει η ύπαιθρος, και αυτό δημιουργεί έναν φαύλο κύκλο:
Λιγότερα παιδιά, λιγότερες οικογένειες, περισσότερη ερήμωση.
Για να αντιστραφεί αυτή η κατάσταση, απαιτούνται άμεσα και δραστικά μέτρα. Η οικονομική ενίσχυση είναι ζωτικής σημασίας. Ο Δήμος, σε συνεργασία με την Κυβέρνηση, θα μπορούσε να προσφέρει άμεσα χρηματική στήριξη για τα πρώτα χρόνια σε όλες τις οικογένειες που επιλέγουν να παραμείνουν στην ύπαιθρο και να γεννήσουν εκεί τα παιδιά τους.
Αντί να επενδύονται μεγάλα ποσά σε έργα υποδομής που σε λίγα χρόνια ίσως δεν έχουν κανένα νόημα, τα χρήματα πρέπει να κατευθύνονται στην υποστήριξη των νέων οικογενειών.
Γιατί αναμφισβήτητα τα έργα υποδομών είναι χρήσιμα, αλλά χωρίς ανθρώπους και παιδιά να τα χρησιμοποιούν, δεν έχουν καμία σημασία!
Ο Δήμος, λοιπόν, θα μπορούσε να διαδραματίσει κεντρικό ρόλο σε αυτή την προσπάθεια, παρέχοντας άμεσα οικονομική βοήθεια σε αυτές τις οικογένειες. Παράλληλα
όμως πρέπει να εξεταστεί και μια συνολική στρατηγική στήριξης της υπαίθρου από την Κυβέρνηση. Η δημιουργία υποδομών, η ανάπτυξη του πρωτογενούς τομέα και η στήριξη των μικρών επιχειρήσεων μπορούν να προσφέρουν κίνητρα στους νέους ανθρώπους.
Η αντιμετώπιση της υπογεννητικότητας και η στήριξη των οικογενειών στην ύπαιθρο αποτελεί ένα από τα πιο κρίσιμα ζητήματα για το μέλλον της χώρας μας. Η πολιτεία οφείλει να δράσει άμεσα, γιατί με κάθε χρόνο που περνά, η κατάσταση χειροτερεύει.
Αν δεν ληφθούν τώρα τα απαραίτητα μέτρα, τα επόμενα χρόνια τα χωριά μας θα ερημώσουν και οι αίθουσες των σχολείων θα μείνουν για πάντα άδειες.
Πέννυ Καλύβα
Νομικός – Πολιτικός Επιστήμονας (MSc)
(Φωτό αρχείου Κ.Νίτσιου)