«Καμπανάκι» από τον ΕΟΔΥ: Έξαρση κοκκύτη – Τι είναι και ποια συμπτώματα πρέπει να προσέχουμε

Έξαρση κοκκύτη καταγράφεται το τελευταίο διάστημα και στη χώρα μας, καθώς εντός του 2024 έχουν καταγραφεί έως 30 Μαΐου 230 κρούσματα, ενώ δύο νεογέννητα βρέφη κατέληξαν από τη συγκεκριμένη νόσο.

Τους τελευταίους μήνες, αρκετές χώρες της Ευρώπης, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα, καταγράφουν αύξηση του αριθμού των κρουσμάτων κοκκύτη σε σύγκριση με τα προηγούμενα χρόνια. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, έξαρση κοκκύτη εντοπίζεται στις εξής ευρωπαϊκές χώρες: Δανία, Βέλγιο, Κροατία, Τσεχία, Νορβηγία, Ισπανία, Σουηδία, Μαυροβούνιο, Ηνωμένο Βασίλειο, Ελβετία, Σερβία.

Φαίνεται πως η πανδημία επηρέασε την έξαρση του κοκκύτη, καθώς από τη μία παραλείφθηκαν σημαντικοί εμβολιασμοί βρεφών και παιδιών, ενώ από την άλλη, λόγω των μέτρων περιορισμού, καταγράφηκε χαμηλότερη κυκλοφορία του παθογόνου την ίδια περίοδο. «Η αύξηση των δηλωθέντων κρουσμάτων κοκκύτη πιθανώς συνδέεται με τη μη έγκαιρη ανοσοποίηση ορισμένων ηλικιακών ομάδων καθώς και τη χαμηλότερη κυκλοφορία του παθογόνου κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19», αναφέρει επακριβώς ο ΕΟΔΥ.

Στην Ελλάδα, από τις αρχές του έτους 2024 και μέχρι τις 30/05/2024, έχουν δηλωθεί στον ΕΟΔΥ 230 κρούσματα κοκκύτη ενώ κατά το έτος 2023 είχαν δηλωθεί 9 κρούσματα. Αξίζει να σημειωθεί ότι από τα 230, τα 133 (57,8%) αφορούν σε παιδιά και εφήβους <18 ετών και 58 (25,2%) αφορούν σε βρέφη <12μηνών. Τέλος 34 (14,8%) αφορούν βρέφη ηλικίας <2 μηνών, δύο από τα οποία κατέληξαν ενώ τουλάχιστον τρία χρειάστηκαν νοσηλεία σε Μονάδας Εντατικής Νοσηλείας Νεογνών (ΜΕΝΝ) και Μονάδα Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ).

Τι είναι ο κοκκύτης

Ο κοκκύτης είναι μια ενδημική νόσος με εξάρσεις της νόσου κάθε τρία έως πέντε χρόνια, ακόμη και σε περιοχές με υψηλή εμβολιαστική κάλυψη. Τα βρέφη διατρέχουν τον μεγαλύτερο κίνδυνο σοβαρής νόσου και θανάτου και σχεδόν όλοι οι θάνατοι στις χώρες της Ευρώπης, έχουν καταγραφεί σε βρέφη κάτω των τριών μηνών.

Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία από το ECDC, οι ηλικιακές ομάδες που προσβάλλονται περισσότερο είναι τα παιδιά, οι νεαροί έφηβοι καθώς και τα βρέφη που δεν έχουν εμβολιαστεί ή δεν έχουν ολοκληρώσει τον εμβολιασμό τους.

Η προστασία των βρεφών από σοβαρή νόσηση και θάνατο από κοκκύτη αποτελεί έναν από τους βασικούς στόχους των προγραμμάτων εμβολιασμού, τονίζει ο ΕΟΔΥ. Ο έγκαιρος εμβολιασμός, από τον 2ο μήνα ζωής και η ολοκλήρωση του εμβολιασμού με όλες τις απαιτούμενες δόσεις εμβολίων των παιδιών και των ενηλίκων, σύμφωνα με το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών (ΕΠΕ), αποτελεί βασικό μέτρο πρόληψης του κοκκύτη.

Τονίζεται ότι το μόνο μέτρο πρόληψης για τα μικρά βρέφη <3 μηνών, που εμφανίζουν και τη μεγαλύτερη νοσηρότητα και θνητότητα, είναι ο εμβολιασμός των εγκύων γυναικών μεταξύ 27ης-36ης εβδομάδας κύησης σύμφωνα με το ΕΠΕ.

Τα συμπτώματα του κοκκύτη

Τα πρώτα συμπτώματα δίνουν την εντύπωση ότι το παιδί περνά ένα απλό κρυολόγημα. Παρουσιάζει δηλαδή, βήχα, ελαφρό πυρετό, τρέχουν τα μάτια του και η μύτη του. Τα πιο πάνω συμπτώματα διαρκούν 1-2 βδομάδες και στη συνέχεια ο βήχας αρχίζει να γίνεται πιο έντονος και πιο συχνός. Επίσης ο βήχας αρχίζει να γίνεται παροξυσμικός. Ο παροξυσμικός βήχας χαρακτηρίζεται από απότομη εισπνοή αέρα που ακολουθείται με 5-10 προσπάθειες για βήχα. Αυτές οι απανωτές προσπάθειες για βήχα διακόπτονται με απότομη εισπνοή κατά την οποία ακούγεται και ένας χαρακτηριστικός θόρυβος (εισπνευστικός συριγμός).

Ο ΕΟΔΥ για τον κοκκύτη: Εμβολιασμό βρεφών και παιδιών, σύμφωνα με το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών

Ο Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ) και η Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών (ΕΕΕ) συνιστούν:

1. Την εγρήγορση των επαγγελματιών υγείας (ιδιαίτερα παιδιάτρων, νεογνολόγων, μαιευτήρων-γυναικολόγων, γενικών ιατρών, παθολόγων, πνευμονολόγων) για αυξημένη κλινική υποψία (ιδιαίτερα σε ενήλικες με επίμονο παροξυσμικό βήχα, ακόμα και χωρίς άλλα συμπτώματα) με σκοπό την έγκαιρη έναρξη της κατάλληλης θεραπείας με μακρολίδες. Σημειώνεται ότι καθυστερημένη χορήγηση αντιβιοτικών είναι αναποτελεσματική στην αντιμετώπιση της νόσου.

2. Τη χορήγηση αντιμικροβιακής αγωγής σε όλα τα άτομα που ήρθαν σε επαφή με επιβεβαιωμένο κρούσμα κοκκύτη, ανεξάρτητα από προηγούμενη νόσηση ή εμβολιασμό.

3. Τον εμβολιασμό όλων των βρεφών και παιδιών, σύμφωνα με το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών.

4. Τον άμεσο εμβολιασμό όλων των εγκύων γυναικών μεταξύ 27ης και 36ης εβδομάδας κύησης με το εμβόλιο TdaP, όπως άλλωστε συστήνεται και από τις συναφείς επιστημονικές εταιρίες: Ένωση Μαιευτήρων Γυναικολόγων Ελλάδος και Ελληνική Εταιρεία Περιγεννητικής Ιατρικής.

5. Τον εμβολιασμό των ανεμβολίαστων λεχωΐδων πριν από την έξοδο τους από το μαιευτήριο.

6. Τον έγκαιρο εμβολιασμό όλων των μελών της οικογένειας που δεν είναι πλήρως εμβολιασμένα για τον κοκκύτη και έρχονται σε επαφή με νεογνά και βρέφη, τουλάχιστον δύο εβδομάδες πριν από την επαφή.