Εορτάζει το γραφικό εξωκλήσι της Αγ. Μαρίνας Τροπαίων – Περδικονερίου

Αύριο Κυριακή 17 Ιουλίου 2022 πανηγυρίζει το γραφικό εξωκλήσι της Αγίας Μαρίνας Τροπαίων – Περδικονερίου, με πανοραμική θέα τη Λίμνη του Λάδωνα. Το απόγευμα θα ψαλλεί Μέγας Εσπερινός και το πρωί Θεία Λειτουργία  με αρτοκλασίες. Στο εσπερινό σήμερα θα ψάλλει ο Γενικός Αρχιερατικός Επίτροπος Κηφισίας, Πρωτοπρεσβύτερος π.Χρίστος Κυριακόπουλος Οπως κάθε χρόνο προσρέουν προσκυνητές από τα γύρω χωριά, από Τρίπολη, Πύργο, άλλα πιο μακρινά μέρη της Πελοποννήσου. 

**Ακολουθεί ιστορικό κείμενο για την ιστορία του Ναού που δημοσιεύτηκε προ ετών στην εφημερίδα “Γορτυνία” του Ιωάννη Θ. Γαλάνη, Επίτιμου Σχολικού Συμβούλου από Ράχες Γορτυνίας

Το εξωκλήσι της Αγίας Μαρίνας Τροπαίων ιδρύθηκε το 1811 περίπου, από τον ιερομόναχο Καλλίνικο Κουλουρά από τη Βερβίτσα. Ο ιερομόναχος και ηγούμενος της Μονής ήταν κοσμικός ιερέας, προ της επανάστασης του 1821, και όταν πέθανε η γυναίκα του, η οποία του άφησε πέντε παιδιά ορφανά, τότε αγόρασε, με δική του δαπάνη, από τον τότε Σπαή Οθωμανό, πλησίον του χωρίου Καισουλιά μερικόν τόπον», αντί πεντακοσίων γροσιών, σύμφωνα με το πωλητήριο που είχε στα χέρια του, όπως ισχυρίζετο, ήταν γραμμένο στην τουρκική γλώσσα. Στον αγορασμένο τόπο έκτισε, όπως αναφέρει στην υπ’ αριθμ. 7531/Δημητσάνα 13-7-1835 αναφορά του προς Έπαρχο Γόρτυνος, «μικρό ναόν τιμώμενο επ’ ονόματι της Αγίας Μαρίνας» όπου πήγαινε από καιρού εις καιρόν ο ίδιος με τον αυτάδελφο του Παπα-Παναγιώτη και λειτουργούσαν, φέροντες επί των ώμων των από την οικίαν των τα προς λειτουργία επιτήδεια. Και προσθέτει «ότι εις τον παρ’ ημών αγορασθέντα τούτον τόπον δεν υπήρχαν πρωτύτερα ουδέ ναός, ουδέ μονή, ουδέ μοναχός, ουδέ ελογίζετο τοιούτον ιερόν κατάστημα». Αλλά, αργότερα, σε άλλη αναφορά του ανωτέρω ιερομόναχου προς το Υπουργείο Οικονομικών, αναφέρει την 23η Μαρτίου 1845 από Αθήνα ότι το 1811 αγόρασε κατά το χωρίο Κατσουλιά οικόπεδον τι εις το οποίο υπήρχε έρημο εκκλησίδιον που καταστράφηκε το 1823 και ανήγειρε επί του γηπέδου τούτου εκκλησίαν θεωρούμενη ιδιοκτησία του και ότι ο εκ Τριπόλεως Τουσούν Αγάς Τσιτάς του εχάρισε, λόγω φίλιας, το 1811 38 ελαιόδεντρα κείμενα στο χωριό Χώρα Θέλπουσας.

Με το βασιλικό διάταγμα της 25ης Σεπτεμβρίου 1833, διαλύθηκαν όλα τα μοναστήρια που είχαν προσωπικό κάτω από έξι μοναχούς και τα περιουσιακά των στοιχεία ενοικιάστηκαν ή εκποιήθηκαν και με τις προσόδους των ιδρύθηκε το «Εκκλησιαστικό Ταμείο» από το οποίο ελάμβαναν μέρος του μισθού των οι δάσκαλοι που υπηρετούσαν σε σχολεία των δήμων που αδυνατούσαν να ανταποκριθούν οικονομικά για λόγους ένδειας. Την τύχη της διάλυσης έτυχε και η Μονή τη Αγίας Μαρίνας και ακολούθησε καταγραφή των υπαρχόντων σκευών, σύμφωνα με το από 13-5-1843 πρακτικό της επιτροπής που υπογράφεται από τον Επίσκοπο Ερυμανθίας Ιγνάτιο, τον Έπαρχο Γόρτυνος Π. Νέγκα και τους δημογέροντες της Δημητσάνας Αθ. Αντωνόπουλο, Κώνστα Τζάνη και Κυριάκο Κουντούρη. Τα ευρεθέντα σκεύη ήταν ένα Αγιο Ποτήριο από κασσίτερο, ένας αστερίσκος από κασσίτερο, μία λαβίδα, μία λόγχη σιδηρά, δύο καλύμματα καλλίστης ποιότητος, ένας Αήρ καλλίστης ποιότητος, ένα Ευαγγέλιο απλούν παλαιότυπον, ένα ψαλτήρι ευθαρμένο, ένα ωρολόγιο ευθαρμένο, ένα φελόνιο, ένα στιχάριο, ένα περιζώνιο αργυρούν, ένα αντιμάτιο παλαιότατον, ένα επιτραχήλιον, δυο επιμανίκια, ένας παρακλητής. Όμως, μερικοί κάτοικοι (δέκα τον αριθμό) του χωρίου Βερβίτσα με επικεφαλής τον ιερέα Θεόδωρο Οικονόμου και με την από Βερβίτσα 20-5-1835 αναφορά τους προς την Ιερά Σύνοδο κατηγόρησαν τον ηγούμενο Καλλίνικο Κουλουρά «ότι κατακρατεί» πράγματα της διαλυθείσης Μονή, παραθέτοντας μάλιστα σχετικό κατάλογο πραγμάτων με την αντίστοιχη τιμή των (συνολικής αξίας 4.250 δρχ.). Μετά από έλεγχο στη Μονή βρέθηκαν: πρόβατα (εκατό), φοράδες (οκτώ) ημίονοι (δύο), όνος (ένας), αγελάδες (πέντε), βους (ένας), Ευαγγέλιο μικρό (ένα), μελίσσια (έξι). Τα μη ευρεθέντα ήταν: ένα κουτί αργυρούν με τα άγια λείψανα, ένας σταυρός αργυρούς με τίμιον ξύλον, τον οποίον πήραν οι Τούρκοι, όπως ισχυρίζεται ο ηγούμενος, ένα καντήλι αργυρούν, το οποίο επήραν οι Τούρκοι, ιερά άμφια, ένα μουλάρι, το οποίο επώλησε ο ηγούμενος πριν τρία χρόνια, ένα αργυρούν εγκώλπιο με τίμιο ξύλο, το οποίο επήραν οι Τούρκοι. Τα ευρεθέντα περιουσιακά στοιχεία της Μονής θεωρήθηκαν περιουσία του Εκκλησιαστικού Ταμείου, διότι ο ιερομόναχος τα απέκτησε μετά την είσοδο του στη Μονή. Προσφορά του Ιερομόναχου Καλλίνικου Κουλούρα για την ελευθερία της πατρίδας. Ο ιερομόναχος Καλλίνικος Κουλούρας υπήρξε και Φιλικός κι είχε αξιόλογη προσφορά και δράση στον Αγώνα του Έθνους για την ελευθερία του. Τον έλεγαν και Φλεσσάκο, με την έννοια ότι ήταν ένας μικρός Παπα-φλέσσας, όπως αναφέρει ο Φωτάκος. Ακολούθησε τον Κανέλλο Δεληγιάννη και έλαβε μέρος στην πολιορκία της Τριπολπσάς, των Πστρών και πήγε στο Μεσολόγγι στην πρώτη πολιορκία. Πήγαινε μπροστά, δίπλα στο σημαιοφόρο και κρατούσε την εικόνα της Παναγίας.

Ο Δημήτριος Ϋψηλάντης, με την από τα Τρίκορφα την 12η Ιουλίου 1821 διακήρυξή του προς τους Έλληνες, αναγγέλλει την άφιξη του στην Πελοπόννησο, για να αγωνιστεί για την ελευθερία του Γένους από τους τυράννους και προσκαλεί τους Έλληνες να αγωνιστούν μαζί του για την ελευθερία των ίδιων και των τέκνων των και καταλήγει στην προκήρυξη του με την προτροπή: «δείχνετε λοιπόν όλοι προθυμία στον ιερόν και άγιον τούτον πόλεμον έχοντες μάλιστα καθημερινά το ζωντανόν παράδειγμα ζήλου τον φιλογενεότατον και ένθερμον Ζηλωτήν τον κύριον Καλλίνικον Κουλουράν».

Μάλιστα δε ο Δημήτριος Υψηλάντης τού χάρισε ως παράσημο για τους αγώνες του ένα σταυρό, τον οποίο είχε ζωγραφίσει σε επισυναπτόμενο φύλλο χάρτου με τη σημείωση: «το παράσημο του κυρίου Καλλίνικου Κουλούρα Βερβιτσιώτη, χάρισμα παρά του πρίγκιπας Δημητρίου Υψηλάντου».

Ο ιερομόναχος Καλλίνικος Κουλουράς υποβάλλει από τη Δημητσάνα την 2-12-1834 αναφορά δια μέσου του Επισκόπου Γόρτυνος προς το ΥΕΔΕ με τα αποδεικτικά έγγραφα των προς την πατρίδα εκδουλεύσεων του και παρακαλεί για την ανταμοιβή του καθ’ όσον αποξενώθηκε από το Μονήδριο της Αγίας Μαρίνας, το οποίο έκτισε εξ ιδίων του προ είκοσι ετών, το οποίο είχε αγορασμένο από τους Οθωμανούς, ενώ τότε απέθανε και η σύζυγος του και του άφησε πέντε ορφανά τέκνα, τα οποία ζητούν τη βοήθεια του.

Στην αναφορά του υποβάλλει: α) τη Διακήρυξη του Δημητρίου Υψηλάντη που γράφουμε πιο πάνω και β) το πιστοποιητικό των εκδουλεύσεων του από τους προκριτοκατοίκους του χωριού και την ομολογία του Κανέλλου Δεληγιάννη για τους αγώνες του ιερομόναχου.

1) Πιστοποιητικό των Προκριτοκατοίκων της Βερβίτσας.

Πιστοποιούμενοι προϋπογεγραμμένοι προκριτοκάτοικοι της κωμοπόλεως Βερβίτσης ότι ο συνδημότης μας κ. Καλλίνικος Κουλούρας απ’ αρχής του Ιερού Αγώνος, δράξας και αυτός τον Τίμιον Σταυρόν, το πετραχήλιον και μίαν σπάθην, έτρεξε λοιπόν απ’ αρχής μέχρι τέλους εις όλας τας κατά των εχθρών γενόμενος μάχας, κατέθεσεν λοιπόν ό,τι κι αν είχεν: ίππους, πρόβατα, αγελάδια κ.λπ.

Όθεν λοιπόν του δίδεται το παρόν μας ενδεικτικόν δια να του γίνη χρηστόν προς τας εκδουλεύσεις, όπου ανήκει και υποφαινόμεθα την 25η Ιανουάριου 1836 εν Βερβίτσα.

Οι προκριτοκάτοικοι:

Γιαννάκης Στασινόπουλος, Γεωργάκης Πανουτζόπουλος, Χρήστος Σπηλιόπουλος, Θανάσης Κωνσταντή, Κωνσταντής Σπηλιόπουλος, Σοφιανός Αθανασίου, Γιαννάκης Σταμάτη, Θανάσης θεοδωράκη, Δημήτριος Σπηλιόπουλος, Παναγιώτης Λυμπερόπουλος, Χρήστος Πετροπουλιάς, Γεωργάκης Παναγιωτάκης, Ασημάκης Πανάγου, Διονύσιος θεοφανόπουλος, Μητρός Γρίβας, Πανούτσος Κωνσταντής, Νικόλαος Γεωργόπουλος, Δημητράκης Συριόπουλος, Διονύσιος Παρασκευάς, Σταύρος Ασημακόπουλος, Αναγνώστης Παπαγεωργίου, Θεόδωρος Κουντάνης.

Το Δημαρχείο Θελπούσης επικυροί τη γνησιότητα των άνωθεν υπογραφών των προκριτοκατοίκων εν τη αυτή ημερομηνία 1836 εν Βερβίτσα.

Ο Δήμαρχος Θελπούσης Τ.Σ. Χρήστος Στασινόπουλος

2) Ομολογία Κανέλλου Δεληγιάννη

Ομολογώ ο υποφαινόμενος ότι ως άνωθεν ούτως έχει η αλήθεια ότι ο κύριος Καλλίνικος Κουλούρας έτρεξεν εις όλον τον αγώνα και συνετέλεσε τα μέγιστα.

Την 8η Ιανουάριου 1836 Τρίπολις Κανέλλος Δεληγιάννης Συνταγματάρχης.

Απονομή αριστείων και σύνταξης στον Καλλίνικο Κουλούρα.

Για τις εκδουλεύσεις προς την Πατρίδα του χορηγήθηκαν ένα χάλκινο αριστείο στις 29-7-1836,το οποίο επιστράφηκε σπς 15-5-1838, διότι του απονεμήθηκε το Αργυρό νομισματόσημο μετά. Διπλώματος και ταινίας όπως φαίνεται στο αποδεικτικό παραλαβής του αριστείου από τον ίδιο στη Δημητσάνα στις 15-5-1838.

Ο Καλλίνικος Κουλουράς ιερεύς και ηγούμενος της διαλυθείσης μονής Αγίας Μαρίνας Γόρτυνος υποβάλλει από τη Βερβίτσα την 24-7-1838 ικετήριο αναφορά προς το Βασιλιά Όθωνα και ζητάει να του χορηγηθεί σύνταξη χάριν των προς την Πατρίδα εκδουλεύσεων του, αναγνωρισμένων δια της απονομής Αργυρού αριστείου, αναφέροντας ότι έλαβε μέρος στα πεδία των μαχών στην Πελοπόννησο, ότου Λάλα, στα Τρίκορφα, στο Ναύπλιο και στο Άργος κατά του Δράμαλη και στο Μεσολόγγι και παρακαλεί να τύχει της πατρικής πρόνοιας για τη χορήγηση σύνταξης.

Η αναφορά του επιστρέφεται στον επί των εκκλησιαστικών και Δημοσίας Εκπαίδευσης Γραμματέα της Επικράτειας, ο οποίος ύστερα από τις πληροφορίες που συνέλεξε εισηγείται, με τις υπ’ αριθμ. 23628, 2374- και 25845/21-5-1839 γνωμοδοτήσεις προς το Βασιλιά, την απονομή μηνιαίας σύνταξης από είκοσι δραχμές από το εκκλησιαστικό ταμείο στον ιερομόναχο Καλλίνικο Κουλουρά.

Τέλος, ακολουθεί το σχετικό βασιλικό διάταγμα, με το οποίο εγκρίνεται η χορήγηση μηνιαίας σύνταξης από είκοσι δραχμές στον ιερομόναχο Καλλίνικο Κουλουρά, ένεκα της ενεστώσης ένδειάς του.

Το 1842 η μηνιαία σύνταξη από 20 δραχμές αυξάνεται σε 30 δραχμές, σύμφωνα με το υπ’ αριθμ. 14714/1585/22-6-1842 έγγραφο του ΥΕΔΕ, ύστερα από το βασιλικό διάταγμα της 17-6-1842.

Φωτό: Κώστας Νίτσιας